เอื้องสายสี่ดอก

เอื้องสายสี่ดอก
Dendrobium cumulatum Lindl.

Flowering Period :
Size : 3 cm

ชื่อวิทย์ Dendrobium cumulatum Lindl.

ชื่อไทย เอื้องสายสี่ดอก, เทียนทอง

ลักษณะทั่วไป ลำต้น ลักษณะเป็นลำลูกกล้วย เป็นสาย ยาวประมาณ 35-85 ซม. ลำแก่สีม่วงดำ ใบ รูปไข่รียาวประมาณ 7-9 ซม. สีเขียวเข้ม ดอก เป็นช่อ พบบริเวณข้อตามลำต้น แต่ละช่อมีดอกประมาณ 3-8 ดอก ดอกโต ประมาณ 4 ซม. กลีบดอกสีขาว ปลายกลีบสีม่วง ปากสีเหลืองอ่อน ปลายปากทั้ง 2 ข้างม้วนออกด้านนอก ราก เป็นแบบรากกึ่งอากาศ (semi-epiphytic)

ช่วงเวลาออกดอก พฤษภาคม - กรกฎาคม

แหล่งที่พบในประเทศไทย ป่าดิบแล้งทางภาคเหนือ ภาคใต้และภาคตะวันตก

แหล่งแพร่กระจายพันธุ์ ไทย และเมียนม่าร์

เอื้องสายสี่ดอก สวยแก้หืดได้

กล้วยไม้ หลายชนิดนอกจากจะมีดอกสวยงามแล้ว บางพันธุ์ยังมีสรรพคุณเป็นสมุนไพรชั้นดีอีกด้วย ซึ่ง “เอื้องสายสี่ดอก” ก็จัดอยู่ในกลุ่มดังกล่าวเช่นกัน เคยแนะนำในคอลัมน์ไปแล้ว แต่ยังมีผู้อ่านจำนวนมากให้ลงภาพของดอกให้ชัดเจนอีกซักครั้ง พร้อมข้อมูลด้วย จะได้ซื้อไปปลูกไม่ผิดอีก เพราะเคยซื้อไปปลูกแล้วมีดอกไม่เหมือนกับที่ลงในไทยรัฐ และเป็นจังหวะที่พบว่ามีต้นขายที่ตลาดนัดไม้ดอกไม้ประดับ สวนจตุจักร ทุกวันพุธ-พฤหัสฯ กำลังมีดอกสวยงามมาก จึงถ่ายภาพ นำเรื่องสนองความต้องการของแฟนๆทันทีเอื้องสายสี่ดอก หรือ DENDROBIUM CUMULATUM LINDL. อยู่ในวงศ์ ORCHIDACEAE เป็นกล้วยไม้อิงอาศัยที่มีการเจริญทางด้านข้าง ได้แก่ กล้วยไม้ที่มีเหง้า ส่วนทอดเลื้อยหรือไหล เมื่อต้นกล้วยไม้เอื้องสายสี่ดอก เจริญเต็มที่แล้วสามารถแตกต้นใหม่ หรือหน่อใหม่จากโคนกอ หรือตามข้อลำต้นได้ มีมากมายหลายสกุล เช่น สกุลหางแมงเงา สกุลสิงโต สกุลน้ำต้น สกุลกะเรกะร่อน สกุลหวาย สกุลเพชรหึง เป็นต้น และ”เอื้องสายสี่ดอก” ก็รวมอยู่ในกลุ่มเจริญทางด้านข้างตามที่กล่าวข้างต้นด้วย ลักษณะลำต้นหรือลำลูกกล้วยเป็น สายยาว ใบเป็นรูปรีแกมรูปขอบขนานดอก ออกเป็นช่อแบบกระจะ มี 2-5 ดอก ต่อช่อ กลีบเลี้ยงและกลีบดอกเป็นรูปไข่กลับ เป็นสีชมพูอมม่วง กลีบปากเป็นสีขาวครีม มีสัน 2 สัน ไม่ชัดเจน ฝาครอบเกสรตัวผู้สีเหลือง ดอกเมื่อบานเต็มที่กว้างประมาณ 1.5 ซม. เวลามีดอกหลายๆช่อและดอกบานพร้อมกันและช่อดอกห้อยลง จะดูเป็นสีชมพูหวานซึ้ง สวยงามน่ารักมาก ดอกออกช่วงระหว่างเดือนพฤษภาคม ต่อเนื่องไปจนถึงเดือนมิถุนายนของทุกปี ขยายพันธุ์ด้วยวิธีแยกเหง้า หรือแยกหน่อ มีชื่อเรียกอีกคือ เทียนทอง เทียนพญาอินทร์ (ภาคเหนือ-ภาคตะวันออก) พบขึ้นตามธรรมชาติมากที่สุดทางภาคเหนือในเขตพื้นที่ จ.เชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน ภาคตะวัน ออกที่ตราด ภาคใต้ที่ จ.สุราษฎร์ธานีและพังงาปัจจุบัน “เอื้องสายสี่ดอก” มีต้นขาย ที่ตลาดนัดไม้ดอกไม้ ประดับ สวนจตุจักร ทุกวันพุธ-พฤหัสฯ แผง “คุณวิรัช” หน้าธนาคารออมสิน ราคาสอบถามกันเอง นิยมปลูก 2 แบบ คือปลูกลงกระถางกล้วยไม้และปลูกให้ต้นเกาะซากไม้ขนาดใหญ่ หลังปลูกนำไปแขวนในที่แจ้ง มีลมพัดโกรกดี ตลอดวันรดน้ำเช้าเย็น บำรุงปุ๋ยกล้วยไม้ ละลายน้ำฉีดพ่นสม่ำเสมออาทิตย์ละครั้ง จะทำให้ “เอื้องสายสี่ดอก” มีดอกดก สีสันของดอกเข้มข้นสวยงามเมื่อถึงฤดูกาลสรรพคุณทางสมุนไพร ใช้ลำต้นครั้งละ 1 ต้น ตัดเป็นท่อน สั้นๆ ต้มกับน้ำจนเดือด ดื่มแทนน้ำชาทั้งวัน เป็นยาแก้หืดหอบดี